ZDRAVICA ZA ZAVIČAJ

Proteklo je šest stotina leta,
Što starija – bolja, poput vina,
Jagoda joj u imenu cveta –
Neka živi moja Jagodina.

Peđa Trajković

Jagodina – srce Pomoravlja

Na 135-om kilometru, južno, od sadašnje Prestonice u Gornjovelikomoravskoj kotlini, tamo gde se seku “centralno-uzdužna” i “centralno – poprečna linija” Srbije, precizniije, malo levo, tamo gde se nađe “srce u čoveka”, nalazi se lepa varoš – Jagodina. Rasprostrata na 470 km2, Jagodina sa svojih 50 193 stanovnika (prema podacima iz 2002. godine), odnosno 85 000 žitelja, sa 52 seoska naselja koji pripadaju ovoj opštini, bila je, a i biće, uvek mesto susreta i sukoba, ljubavi i mržnje, interesa i duhovnosti , različitih civilizacija, ljudi, vojskovođa, vladara. Kako ne bi i bila kad leži između 43°52´ i 44°07´ severne geografske širine i 21°02´ i 21°21´ istočne geografske dužine, na prosečnoj nadmorskoj visini od 116m (za one koji iole poznaju geografiju, a naravno i istoriju.)

Jagodina – 115 metara iznad mora

Grad Jagodina se nalazi na nadmorskoj visini od 115 metara, a najviša kota je na Đurđevom brdu – 213 metara. Brdski deo oko grada čine ogranci okolnih masiva kao i terase nastale povlačenjem Panonskog jezera, a usečene koritima pritočnih reka. U reljefu ovog kraja, osim ovog dela koji bi izdvojili kao središnji i ravničarski u srednjem toku Velike Morave i donjih tokova njenih pritoka, možemo izdvojiti još dve predeone celine. To su istočni planinski predeo koji pripada Karpatsko-Balkanskim planinama i zapadni predeo koji pripada Rodopskim planinama. Ovu celinu, zapadno od Velike Morave, čine niske planine Juhor (773m), Crni Vrh (707m) i ogranci Gledićkih planina. Što se tiče klimatskih odlika ovo područje karakterišu hladne zime i topla leta(umereno-kontinentalna klima), uz česta odstupanja (s obzirom na globalne klimatske promene). Srednja godišnja temperatura iznosi oko11oC. U jagodinskoj opštini najučestalije duva severo-zapadni vetar sa osobinom da donosi glavne količine padavina pod uticajem vazdušnih struja sa Atlanskog okeana i Jadranskog mora.Drugi po učestalosti je jugo-istočni vetar-košava. Dolazi sa Karpata. Tokom jeseni pojačava svoju snagu, izazivajući povećan osećaj hladnoće.Treći po značaju je hladni severac.Znatno je ređi od oktobra do januara mada tada utiče na najveće temperature. Južni vetar, razvigorac, duva tokom cele godine.

Jagodina – raskršće na raskršću

Jagodina je geografski smeštena na raskrsnici mnogih puteva. Međunarodni “Auto-put u okviru – Transbalkanskog koridora”, železničke saobraćajnice itd. Kroz Pomoravski okrug je izgrađena gusta mreža regionalnih i lokalnih puteva. Iz Jagodine se odvajaju regionalne saobraćajnice prema Varvarinu i dolini Zapadne Morave, “Resavski put”, prema Despotovcu i Svilajncu, “Levački put” prema Rekovcu, “Belički put” (“Stari beogradski drum”) prema Kragujevcu.